Door: Bron: Rijksoverheid NL - diverse 17-9-2024
Eén op de vijf rijksambtenaren moet de Nederlandse overheid verlaten. Dat staat in het op 13 september gepresenteerde regeerakkoord in Nederland. Vanaf 1 januari 2026 gaat ook een nullijn gelden voor rijksambtenaren én politieke ambtsdragers voor één jaar. De nullijn moet de loonontwikkeling van rijksambtenaren matigen.
In het hoofdlijnenakkoord van de nieuwe Nederlandse regering werd al duidelijk gemaakt dat het aantal rijksambtenaren met 22 procent zou moeten worden teruggebracht, althans, dat stond in de budgettaire bijlage. Het staat nu ook in het regeerakkoord, maar over hoe zij deze ‘budgettaire taakstelling’ op een verantwoorde manier zullen realiseren, dienen ministers zelf verantwoording af te leggen aan de Tweede Kamer in hun eigen begrotingen en jaarverslagen.
De partijen schreven in het hoofdlijnenakkoord dat de groei van het aantal ambtenaren en de inzet van consultants bij (kern-)departementen van de afgelopen jaren ‘meer dan teruggedraaid’ wordt, ‘waarbij uitvoerende diensten worden ontzien’. De bezuiniging moet structureel 1 miljard opleveren en loopt op van 239 miljoen in 2025 tot 904 miljoen in 2028. Deze ‘taakstelling’ moet wel worden gekoppeld aan het verminderen van regels en administratieve lasten voor de samenleving en de uitvoering.
'Het is belangrijk dat de overheid luistert naar de mensen zelf, en niet alleen adviezen opvolgt van experts die aangeven wat de mensen nodig hebben. '
Verder wordt een hervormingsagenda voor de versobering van de Algemene Bestuursdienst (ABD) aangekondigd: het burgerperspectief en de uitvoering moeten in het werk van topambtenaren centraal staan, naast rechtsstatelijk besef en ambtelijk vakmanschap. Volgens het kabinet is het voor de samenleving niet altijd duidelijk op welke manier topambtenaren verantwoordelijk zijn voor het maken en uitvoeren van beleid en het nemen van beslissingen die het publieke belang dienen. Er wordt daarom onderzocht hoe zij daarin meer inzicht kunnen geven. ‘Het leren en ontwikkelen van topambtenaren wordt minder vrijblijvend. Iedere topambtenaar maakt een persoonlijk en toetsbaar plan.’
Dit kabinet wil dat de overheid goed bereikbaar is voor de burger, aan het loket, telefonisch, schriftelijk en digitaal. Met de medeoverheden moeten we ervoor zorgen dat de afstand tussen de burger en de overheid zo klein mogelijk is en de overheid menselijk, toegankelijk en nabij is. Dit vraagt overheidsbreed om een transformatie van de publieke dienstverlening, (digitaal) goed geëquipeerde ambtenaren en andere manieren van denken om zo tot nieuwe oplossingen te komen. Bezien wordt of een wettelijk recht op direct contact met de overheid geïntroduceerd moet worden.
Bronnen en meer info:
-Regeerprogramma d NL, 13 september 2024: Hoofdstuk 7. Goed bestuur en sterke rechtsstaat
-Rijksoverheid NL, 16 mei 2024: Eén op de vijf rijksambtenaren moet eruit